سرطان کلیه یکی از انواع سرطان شایع است که اغلب در مراحل اولیه علائمی ندارد. به همین دلیل، بسیاری از موارد این بیماری به‌طور تصادفی در بررسی‌های پزشکی کشف می‌شود. در این مقاله، به بررسی علائم شایع سرطان کلیه و اهمیت تشخیص زودهنگام آن پرداخته می‌شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
سرطان کلیه چیست؟
سرطان کلیه زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های طبیعی در کلیه‌ها تغییرات غیرقابل کنترلی پیدا کرده و شروع به تقسیم و تکثیر بیش از حد می‌کنند. این سلول‌های غیرطبیعی می‌توانند تومورهایی را در کلیه‌ها تشکیل دهند.
انواع سرطان کلیه
- کارسینوم سلول کلیه (RCC): رایج‌ترین نوع سرطان کلیه است که در سلول‌های لوله‌های کلیه رشد می‌کند. این نوع سرطان معمولاً در مراحل اولیه بدون علائم است و به همین دلیل تشخیص آن در مراحل ابتدایی دشوار است.
- سرطان کلیه سرطانی انتقالی: این نوع سرطان در قسمت‌های دیگر کلیه مانند لگن کلیه یا مجرای ادرار (موصل به مثانه) ایجاد می‌شود.
- سرطان کلیه پداگلیوما: نوعی نادر از سرطان است که بیشتر در جوانان دیده می‌شود و به‌طور معمول، به تومورهای غیرقابل درمان منجر می‌شود.
علل و عوامل خطر سرطان کلیه
سرطان کلیه ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد که برخی از آن‌ها قابل پیشگیری و برخی دیگر ژنتیکی هستند. در ادامه به برخی از عوامل مهم اشاره خواهیم کرد.
- عوامل ژنتیکی: برخی از اختلالات ژنتیکی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش دهند. به‌عنوان مثال، افرادی که سابقه خانوادگی سرطان کلیه دارند، در معرض خطر بالاتری هستند. بیماری‌هایی مانند “سندرم Von Hippel-Lindau” و “سندرم Birt-Hogg-Dubé” که مربوط به اختلالات ژنتیکی هستند، احتمال ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می‌دهند.
- عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و سمی مانند آزبست، بنزن و حتی برخی آفت‌کش‌ها می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان کلیه را بالا ببرد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از مهم ترین عوامل خطر برای ابتلا به سرطان کلیه است. مواد سمی موجود در سیگار می‌توانند سلول‌های کلیه را تحت تأثیر قرار دهند.
- چاقی و دیابت: افراد دارای اضافه وزن و دیابتی ها به‌دلیل تغییرات متابولیکی و هورمونی، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان کلیه قرار دارند. این افراد ممکن است سیستم ایمنی ضعیف‌تری داشته باشند و در نتیجه سلول های سرطانی راحت‌تر تکثیر شوند.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده فرد مبتلا به سرطان کلیه باشد، این فرد نیز به طور بالقوه در معرض خطر بیشتری قرار خواهد داشت.
علائم سرطان کلیه
سرطان کلیه به طور معمول در مراحل ابتدایی بدون علامت است. بنابراین، تشخیص زودهنگام آن به‌دلیل عدم وجود علائم شایع مشکل است. با این حال، در مراحل پیشرفته‌تر، علائم متعددی می‌تواند نشان دهنده وجود تومور در کلیه‌ها باشد.
- خون در ادرار: یکی از علائم اولیه سرطان کلیه، وجود خون در ادرار است. این خون می‌تواند به‌طور ناگهانی مشاهده شود و رنگ ادرار را صورتی یا قرمز کند.
- درد در ناحیه پهلو یا کمر: برخی از بیماران مبتلا به سرطان کلیه از درد شدید در ناحیه کمر یا پهلو شکایت دارند. این درد ممکن است به‌صورت مداوم باشد یا در برخی مواقع شدیدتر شود.
- کاهش وزن غیرقابل توضیح: کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی یا سطح فعالیت بدنی یکی دیگر از علائم شایع سرطان کلیه است.
- تورم در پاها و مچ‌ها: در برخی از موارد، تجمع مایعات در بدن و تورم در ناحیه پاها و مچ‌ها می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات کلیوی باشد که با پیشرفت سرطان شدیدتر می‌شود.
- خستگی و ضعف عمومی: بیماران مبتلا به سرطان کلیه ممکن است احساس خستگی مزمن یا ضعف عمومی داشته باشند. این علائم به‌ویژه هنگام انجام فعالیت‌های روزانه معمولی برجسته می‌شوند.
بیشتر بخوانید: چگونه با ورزش از سرطان پیشگیری کنیم؟!
روش های تشخیص سرطان کلیه
تشخیص زودهنگام سرطان کلیه می‌تواند شانس درمان موفقیت‌آمیز را افزایش دهد. روش‌های تشخیص شامل آزمایشات خون و ادرار، تصویربرداری پزشکی و بیوپسی می‌شود.
- آزمایشات خون و ادرار: در آزمایشات خون، پزشک ممکن است به بررسی سطح مواد شیمیایی خاص مانند “کرتینین” یا “یوریک اسید” بپردازد که ممکن است نشان دهنده اختلالات کلیوی باشد. آزمایش ادرار نیز می‌تواند وجود خون یا پروتئین در ادرار را نشان دهد.
- تصویربرداری پزشکی: تصویربرداری‌های پیشرفته مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی می‌توانند تومورها و تغییرات غیرطبیعی در کلیه‌ها را شناسایی کنند. این روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا ابعاد و موقعیت تومور را بررسی کند.
- بیوپسی کلیه: در برخی موارد، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد تا یک نمونه بافتی از کلیه بردارد و آن را برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه ارسال کند. این روش معمولاً زمانی استفاده می‌شود که تومور شناسایی شده نیاز به تحلیل دقیق‌تر داشته باشد.
روش های درمان سرطان کلیه
درمان سرطان کلیه بسته به نوع و مرحله سرطان، وضعیت کلی بیمار و میزان پیشرفت بیماری متغیر است. گزینه های درمانی شامل جراحی، ایمونوتراپی، رادیوتراپی و داروهای هدفمند هستند.
- جراحی: در اکثر موارد، بهترین گزینه درمانی برای سرطان کلیه، جراحی است. پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که کلیه را به‌طور کامل (نفس‌کلی) یا بخشی از آن را بردارد.
- ایمونوتراپی: در روش ایمونوتراپی، سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سلول‌های سرطانی تقویت می‌شود. داروهایی مانند “آواستین” و “نولاند” برای درمان سرطان کلیه استفاده می‌شوند.
- رادیوتراپی: این درمان به‌طور عمده برای کاهش حجم تومور یا تسکین درد و علائم در مراحل پیشرفته سرطان کاربرد دارد.
- داروهای هدفمند: این داروها به‌طور خاص سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند و به جلوگیری از رشد و تکثیر آن‌ها کمک می‌کنند. داروهایی مانند “سورافنیب” و “سنتینیب” جزو این دسته هستند.
روش های پیشگیری از سرطان کلیه
گرچه برخی از عوامل خطر سرطان کلیه مانند عوامل ژنتیکی قابل پیشگیری نیستند، اما اقدامات زیادی وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
- حفظ وزن سالم: اضافه‌وزن و چاقی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش دهند. کاهش وزن و حفظ وزن سالم می‌تواند به جلوگیری از بروز بیماری کمک کند.
- پرهیز از سیگار کشیدن: ترک سیگار یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کلیه است.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم نه‌تنها به کنترل وزن کمک می‌کند، بلکه می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و در نتیجه از بروز سرطان جلوگیری کند.
- پرهیز از تماس با مواد شیمیایی خطرناک: کاهش تماس با مواد سمی و شیمیایی خطرناک مانند آزبست و بنزن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کلیه کمک کند.
سخن پایانی
سرطان کلیه یک بیماری پیچیده است که نیاز به تشخیص و درمان زودهنگام دارد. با شناخت دقیق علائم، عوامل خطر و گزینه‌های درمانی، می‌توان شانس بقا و کیفیت زندگی بیماران را افزایش داد. در نهایت، رعایت شیوه زندگی سالم و پیروی از توصیه‌های پزشکی می‌تواند به‌طور قابل توجهی از بروز این بیماری جلوگیری کند.
بدون دیدگاه