تومورهای بدخیم سر و گردن نوعی از سرطان‌ها هستند که در بخش‌های مختلفی از سر و گردن از جمله دهان، گلو، سینوس‌ها، و غدد بزاقی تشکیل می‌شوند. این تومورها به دلیل تنوع محل رشد و نوع سلول‌های درگیر، به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه، به بررسی انواع این تومورها، علل ایجاد، روش‌های تشخیص و درمان، و راه‌های پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.
انواع تومورهای سر و گردن
تومورهای سر و گردن بسته به محل رشدشان انواع مختلفی دارند:
- استزیونوروبلاستوما: نوعی تومور نادر که در حفره بینی تشکیل می‌شود و اغلب در سنین 50 تا 60 سالگی بروز می‌کند.
- سرطان کف دهان: در زیر زبان ایجاد می‌شود و با احساس زخم یا برآمدگی تشخیص داده می‌شود.
- سرطان لب: معمولاً در قسمت پایینی لب تشکیل می‌شود و می‌تواند در هر قسمتی از لب ظاهر شود.
- تومورهای بینی و پارانازال: در مجرای اصلی بینی به وجود می‌آیند.
- کارسینوم نازوفارنکس: توده‌ای که در پشت بینی و بالای گلو تشکیل می‌شود.
- تومورهای غدد بزاقی: در یکی از سه جفت غده بزاقی اصلی بدن تشکیل می‌شوند.
- سرطان پوست سر و گردن: عمدتاً به دلیل مواجهه طولانی‌مدت با نور خورشید ایجاد می‌شود.
- سرطان کام نرم: در بالای پشت دهان توده‌ای تشکیل می‌شود.
- سرطان حنجره: در گلو یا حنجره تشکیل می‌شود.
- سرطان لوزه: در لوزه‌ها، که نقش مهمی در سیستم ایمنی دارند، تشکیل می‌شود.
علت ابتلا به سرطان سر و گردن
تغییرات DNA سلول‌ها منجر به رشد غیرطبیعی آن‌ها و تشکیل توده‌های سرطانی می‌شود. عواملی مانند مصرف دخانیات، نوشیدنی‌های الکلی، ویروس HPV، تشعشع نور خورشید، و آلودگی هوا می‌توانند ریسک ابتلا به این نوع سرطان‌ها را افزایش دهند.
روش‌های تشخیص
برای تشخیص تومورهای سر و گردن، پزشکان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند:
- تصویربرداری: اسکن CT و MRI برای مشاهده دقیق‌تر تومورها.
- بیوپسی: نمونه‌برداری از توده مشکوک برای بررسی بافت سلولی.
- سیتولوژی لایه‌برداری: بررسی سلول‌های سطحی برای شناسایی سلول‌های سرطانی.
درمان تومورهای سر و گردن
درمان بسته به نوع و محل تومور متفاوت است:
- جراحی: حذف توده سرطانی از بدن.
- پرتودرمانی: استفاده از اشعه پرانرژی برای تخریب سلول‌های سرطانی، که به دو صورت خارجی و داخلی انجام می‌شود.
- شیمی‌درمانی: مصرف داروهای شیمیایی به صورت خوراکی یا وریدی برای کنترل رشد سلول‌های سرطانی.
- درمان دارویی هدفمند: استفاده از داروهایی که به طور خاص سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند و آسیب به بافت‌های سالم را به حداقل می‌رسانند.
علائم تومورهای سر و گردن
علائم بسته به محل تومور متفاوت است:
- سرطان دهان و حنجره: برآمدگی در گردن، درد و سوزش گلو، سرفه خونی، گرفتگی صدا، و لق شدن دندان‌ها.
- سرطان بینی: خونریزی و گرفتگی مداوم بینی.
- دیگر علائم: گوش درد و کاهش وزن غیرارادی.
پیشگیری از سرطان سر و گردن
با پرهیز از مصرف دخانیات، کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی، دریافت واکسن HPV، و استفاده از کرم ضد آفتاب می‌توان ریسک ابتلا به تومورهای سر و گردن را کاهش داد. همچنین، انجام چکاپ‌های منظم پزشکی برای تشخیص زودهنگام ضروری است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده یا تغییرات خاص در ناحیه سر و گردن، بهتر است فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
کلام آخر
تومورهای سر و گردن تنوع زیادی دارند و درمان هر کدام با توجه به محل تشکیل و نوع تومور متفاوت است. توجه به سبک زندگی سالم و مراقبت‌های پزشکی منظم می‌تواند به کاهش ریسک ابتلا به این نوع سرطان‌ها کمک کند.
بدون دیدگاه