مثانه یک عضو توخالی است که در ناحیه لگن قرار دارد و وظیفه آن نگهداری ادرار قبل از تخلیه از بدن است. دیواره‌های مثانه از بافت‌های عضلانی منعطف ساخته شده که می‌توانند به راحتی کشیده شوند تا مقدار بیشتری ادرار در خود نگهدارند. سپس با انقباض این عضلات، ادرار از طریق مجرای ادرار از مثانه خارج می‌شود. سرطان مثانه زمانی به وجود می‌آید که سلول‌های مثانه دچار تغییرات غیرعادی می‌شوند و شروع به رشد و تقسیم غیرقابل کنترل می‌کنند. این سرطان می‌تواند در مراحل مختلف توسعه پیدا کرده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد. طبق آمار موسسه ملی بهداشت، هر ساله حدود 45,000 مرد و 17,000 زن به این بیماری مبتلا می شوند.
انواع سرطان مثانه
سرطان مثانه ممکن است در انواع مختلف سلولی ایجاد شود. این انواع به شرح زیر هستند:
1. سرطان مثانه سلول انتقالی
این نوع سرطان رایج‌ترین انواع سرطان مثانه است و در سلول‌های انتقالی لایه داخلی مثانه شروع می‌شود. سلول‌های انتقالی به این دلیل به این نام میشناسند که می‌توانند کشیده شوند و هنگام پر شدن مثانه بدون آسیب دیدن تغییر شکل دهند.
2. سرطان مثانه سلول سنگفرشی
این نوع سرطان نادر است و معمولاً در افرادی که دچار عفونت‌های مزمن مثانه یا تحریک طولانی مدت آن هستند، دیده می‌شود. در این نوع، سلول‌های سنگفرشی مسطح و نازک در مثانه تشکیل می شوند.
3. سرطان مثانه آدنوکارسینوم
این نوع سرطان نیز نادر است و زمانی ایجاد می‌شود که سلول های غده ای در مثانه پس از تحریک طولانی مدت یا التهاب ایجاد شوند. این نوع سلول ها به طور طبیعی در غدد مخاطی بدن یافت می شوند.
مراحل گسترش سرطان مثانه
سرطان مثانه به تدریج و از لایه‌های داخلی مثانه شروع به گسترش می‌کند. دیواره مثانه از چندین لایه سلولی تشکیل شده است. به طور کلی، مراحل گسترش سرطان مثانه عبارتند از:
- مرحله 0: سرطان هنوز فقط در لایه داخلی مثانه قرار دارد و به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ نکرده است.
- مرحله 1: سرطان به لایه عضله مثانه نفوذ نکرده است، اما به لایه داخلی مثانه گسترش یافته است.
- مرحله 2: سرطان به لایه عضله مثانه رسیده است.
- مرحله 3: سرطان به بافت‌های اطراف مثانه گسترش یافته است.
- مرحله 4: سرطان از مثانه به دیگر اندام‌ها یا غدد لنفاوی گسترش یافته است.
بیشتر بخوانید: تفاوت تومور خوش خیم و بدخیم | کدام کشنده است؟
سرطان مثانه تهاجمی و غیر تهاجمی
سرطان مثانه بر اساس میزان گسترش به دیواره مثانه، به دو نوع تقسیم می شود:
1. سرطان غیر تهاجمی
در این نوع سرطان، سلول های سرطانی تنها در لایه داخلی مثانه (اپی تلیوم انتقالی) قرار دارند و به لایه‌های عمیق‌تر دیواره مثانه نفوذ نکرده‌اند.
2. سرطان تهاجمی
در این نوع، سلول‌های سرطانی به لایه‌های عمیق‌تر دیواره مثانه نفوذ کرده و به ساختارهای اطراف مثانه گسترش می‌یابند. این نوع سرطان معمولاً درمان سخت‌تری دارد.
علائم سرطان مثانه
علائم انواع سرطان مثانه می‌تواند در مراحل اولیه کم‌رنگ باشد و به تدریج شدیدتر شود. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- خون در ادرار (هماچوری): این علامت می‌تواند بدون درد باشد، اما یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها است.
- درد یا سوزش هنگام ادرار: این علامت ممکن است نشانه التهاب یا آسیب به مثانه باشد.
- تکرر ادرار: احساس نیاز مکرر به ادرار حتی با مقدار کم.
- درد در ناحیه لگن یا کمر: به خصوص در مراحل پیشرفته سرطان.
- بی اختیاری ادرار: از دست دادن کنترل ادرار به طور ناگهانی.
این علائم ممکن است در بیماری های غیرسرطانی دیگر نیز مشاهده شوند، بنابراین در صورت بروز هر یک از این علائم، مشورت با پزشک ضروری است.
عوامل خطر سرطان مثانه
علت دقیق سرطان مثانه هنوز مشخص نیست، اما عواملی وجود دارند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. این عوامل به دو دسته قابل تغییر و غیر قابل تغییر تقسیم می‌شوند:
عوامل خطر قابل تغییر
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سرطان مثانه است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان‌زا: برخی از مواد شیمیایی موجود در صنایع مانند رنگ‌ها و مواد شیمیایی، ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهند.
عفونت‌های مزمن مثانه: التهاب‌های طولانی‌مدت مثانه می‌تواند زمینه‌ساز سرطان شود.
میزان مایعات مصرفی: مصرف کم مایعات می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: سرطان در کمین عادات بد روزمره | توضیحات دکتر نسیم فیضی مبنی بر رابطه بین دخانیات و سرطان
عوامل خطر غیر قابل تغییر
- سن: بیشتر افراد مبتلا به سرطان مثانه بالای 55 سال هستند.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان مثانه هستند.
- سابقه خانوادگی: افراد با سابقه خانوادگی سرطان مثانه بیشتر در معرض خطر هستند.
- نژاد: برخی نژادها بیشتر از سایرین به این بیماری مبتلا می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سرطان خانوادگی و ارثی: آیا سرطان از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود؟
روش های تشخیص سرطان مثانه
برای تشخیص سرطان مثانه، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند:
- آنالیز ادرار: بررسی وجود خون یا سلول‌های غیرطبیعی در ادرار.
- سیستوسکوپی: در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله نازک که دوربینی در انتهای آن قرار دارد، داخل مثانه را بررسی می‌کند.
- بیوپسی: برداشتن نمونه‌ای از بافت مثانه برای آزمایش.
- سی تی اسکن یا ام آر آی: برای بررسی گسترش سرطان و وضعیت دیگر اندام‌ها.
- آزمایش اشعه ایکس: برای بررسی وضعیت مثانه و دیگر ساختارها.
درمان سرطان مثانه
درمان سرطان مثانه بستگی به مرحله و نوع سرطان دارد. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:
درمان‌های مرحله اولیه (0 و 1)
- جراحی: برداشتن تومور از مثانه.
- شیمی درمانی یا ایمونوتراپی: این درمان ها ممکن است برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده استفاده شوند.
درمان‌های مرحله پیشرفته (2 و 3)
- برداشتن بخشی از مثانه یا سیستکتومی رادیکال: در این روش، بخشی از مثانه یا خود مثانه به طور کامل برداشته می‌شود.
- شیمی درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی: برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی یا از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده.
درمان مرحله 4
- شیمی درمانی و ایمونوتراپی: برای تسکین علائم و افزایش طول عمر.
- سیستکتومی رادیکال: برداشتن مثانه و ایجاد راهی جدید برای تخلیه ادرار.
پیشگیری از سرطان مثانه
اگرچه هیچ راهی برای جلوگیری کامل از سرطان مثانه وجود ندارد، اما رعایت برخی نکات می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد:
- مصرف زیاد مایعات: برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری، مایعات کافی مصرف کنید؛ نوشیدن آب زیاد به بدن کمک می‌کند تا مواد سرطان‌زا را سریع‌تر دفع کند. همچنین، دوری از مواد شیمیایی مضر، به‌ویژه در محیط‌های کاری، می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان مثانه را به‌طور چشم‌گیری کاهش دهد.
- خودداری از دود سیگار: اجتناب از دود سیگار دست دوم نیز بسیار مهم است.
درمان تخصصی سرطان مثانه در گرگان با همراهی تیم مجرب کلینیک شفا
کلینیک تخصصی شفا در گرگان با بهره‌گیری از پزشکان فوق تخصص در حوزه سرطان، به‌عنوان یکی از مراکز پیشرو در تشخیص و درمان سرطان مثانه شناخته می‌شود.
این مرکز با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و روش‌های نوین درمانی مانند جراحی دقیق، شیمی‌درمانی هدفمند و پیگیری مداوم بیماران پس از درمان، خدماتی استاندارد و قابل‌اعتماد را به مراجعه‌کنندگان خود ارائه می‌کند. حضور تیمی متشکل از متخصصان باتجربه در کنار فضای درمانی آرام و مجهز، کلینیک شفا را به انتخابی مطمئن برای بیماران مبتلا به سرطان مثانه در استان گلستان تبدیل کرده است.
برای رزرو نوبت از بهترین پزشکان درمان سرطان در گرگان روی لینک زیر کلیک کنید:
- دکتر نسیم فیضی
- دکتر فرزانه باقری
- دکتر محمود عبداللهی
- دکتر محمدعلی صدر بزاز
- دکتر احسان حاتمی
- دکتر سید رضا خاندوزی
سخن پایانی
سرطان مثانه یکی از بیماری‌هایی است که در مراحل اولیه معمولاً علائم مشخصی ندارد یا تشخیص آن‌ها دشوار است. بنابراین، آگاهی از علائم، عوامل خطر و روش‌های تشخیص و درمان این بیماری بسیار مهم است. با تشخیص به موقع و درمان مناسب، می‌توان شانس بهبودی و کنترل این بیماری را افزایش داد. به یاد داشته باشید که در صورت بروز هر گونه علامت غیرطبیعی، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
بدون دیدگاه